(MANTEL)ZORG

Splinter wil dat iedereen in Nederland toegang heeft tot kwalitatief hoogstaande, toegankelijke en betaalbare zorg. Dat is niet iets wat kan worden overgelaten aan de marktwerking, maar een zeer belangrijke overheidstaak die serieus genomen moet worden vanuit een centrale regie. De centrale regie moet echt verstand hebben van de zorg.

Een zo optimaal mogelijk en passend zorgstelsel wordt bovenal gedreven door duurzaam omgaan met mensen, in welke rol dan ook. Zorgen is bovenal hulpverlenen en iedere zorgrelatie is uniek. Een zorgstelsel dient maatwerk te ondersteunen, zodat de zorg weer draait om het individu. De gemeente Woerden vervult daarin een belangrijke rol.

Toegankelijke zorg dichtbij is niet een luxe maar een recht. Splinter is tegen het sluiten van (voorzieningen die horen bij) streekziekenhuizen. De sluiting van de Huisartsenpost Woerden (HAP) en de Spoedeisende Hulp (SEH) van het St. Antonius Woerden in 2018 was een enorme fout. Lokale zorg dicht bij de mensen mag niet opgeslokt worden door megaziekenhuizen waar mensen ver voor moeten reizen. Inwoners van de gemeente Woerden missen hun Hofpoort Ziekenhuis nog iedere dag. Spoedeisende hulpposten zouden niet gesloten mogen worden om financiële redenen. Splinter wil zo snel mogelijk de SEH en de HAP terug in Woerden.

Wijkverpleegkundigen hebben soms grote moeite om een cliënt vanuit de thuissituatie naar het ziekenhuis te verplaatsen. De dichtstbijzijnde huisartsenpost is in Leidsche Rijn en bellen kost veel geduld. Ook het raadplegen van de huisarts op gewone werkdagen vergt lange wachttijden. De huisartsenpraktijken zijn onderbezet, waardoor de telefonische wachttijd oploopt. Dit is voor de verpleegkundige/verzorgende niet meer te doen. De gemeente Woerden heeft de verantwoordelijkheid om de zorg voor de inwoners van de gemeente bereikbaar en toegankelijk te houden.

De wijkverpleging loopt dagelijks tegen de moeizame samenwerking aan met voorzieningen van de gemeentelijke Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De Wmo is in Woerden samengebracht onder het bureau Woerden Wijzer. Voor clienten die bijvoorbeeld een traplift, een aangepaste rolstoel, een automatische deuropener et cetera nodig hebben, zijn de wachttijden veel te lang. Woerden Wijzer is beperkt bereikbaar en je kunt niet even snel iets regelen voor de cliënt. Dit kan en moet beter.

Door een maas in de wet is het mogelijk geworden om, ook al ben je nog goed in staat om zelf huishoudelijke hulp te vinden en te betalen, huishoudelijke hulp tegen een zeer gering tarief te ontvangen via Woerden Wijzer. Hierdoor zijn de organisaties die huishoudelijke zorg leveren (bijvoorbeeld Vierstroom Hulp Thuis en T-Zorg) overvraagd en is huishoudelijke hulp niet of in zeer beperkte mate beschikbaar voor de ouderen, die het niet zelf kunnen betalen en/of regelen. De wijkverpleging constateert dat dit vervuilde huizen tot gevolg heeft, evenals te weinig boodschappen in huis. De nood is hoog bij de kwetsbare zorgvragers en Splinter wil dat de gemeente Woerden dit zo snel mogelijk oplost.

Lokale overheden zijn tegenwoordig dol op innovatieve zorgtechnologie die een deel van de zorg kunnen overnemen. Hoe mooi dit in theorie ook klinkt, het is in de praktijk voor ouderen geen verbetering of zelfs geen volwaardige vervanging van menselijke zorg. De technologie is voor ouderen vaak onbegrijpelijk. Bijvoorbeeld beeldbellen met een zorgverlener door middel van een tablet of een MeDiDo (een box die op gezette tijden opengaat en waar de cliënt dan medicatie uit kan pakken). Toekomstige generaties kunnen dit wellicht beter aan, maar de gemeente moet kijken naar de behoeften van de huidige generatie ouderen.

Splinter verzet zich, samen met de verloskundigen in de wijk, tegen een integraal tarief voor de geboortezorg. Dit zou namelijk tot gevolg hebben dat de eerstelijns verloskunde, dus de ook de verloskundige praktijken in Woerden, gedegradeerd wordt tot een ziekenhuis loket. De zwangere verliest haar keuzevrijheid om veilig te bevallen op de manier waarop zij dat wil. De kleinschalige verloskundigenpraktijken zullen uit onze wijken verdwijnen. Dit mag niet gebeuren.

Een ziekenhuisbevalling, voor zwangeren met een medische indicatie én zwangeren die sowieso liever in het ziekenhuis willen bevallen, moet weer in de gemeente Woerden kunnen. Ambulances die rondjes door het land rijden op zoek naar een plekje in het ziekenhuis waar vrouwen veilig kunnen bevallen, radeloze verloskundigen die soms tien ziekenhuizen bellen voor een plek: Splinter wil dat het stopt. Tot 2018 gingen de verloskundigen in De Ronde Venen voor 90 procent van de ziekenhuisbevallingen naar ons oude Hofpoort Ziekenhuis. De uitmuntende geboortezorg en de moderne verloskamers moeten terugkomen in de gemeente Woerden. Mooie bijkomstigheid is dat onze kinderen weer geboorteplaats Woerden krijgen, ook bij een ziekenhuisbevalling.

De gemeente Woerden moet de eerstelijns verloskunde en de kraamzorg voor haar inwoners koesteren en waar nodig versterken. Ook moet iedere vrouw in de gemeente Woerden de keuze hebben om, zonder medische indicatie, thuis veilig te bevallen. De verloskundige in de buurt moet daarom behouden blijven en niet standaard ingelijfd worden door het ziekenhuis, zoals in veel regio’s een trend is.

Aanrijtijd voor ambulances zou in acute situaties maximaal 15 minuten moeten zijn, ook in gemeente Woerden. Als een ambulance uit Leidsche Rijn moet komen, moeten mensen in nood veel te lang wachten en dat kan levens kosten. De aanrijtijden voor met name het buitengebied zijn vaak (veel) te lang.

Steeds meer zorg wordt gedecentraliseerd, wat betekent dat belangrijke zorgonderdelen zoals Wmo, pgb en jeugdzorg onder de verantwoordelijkheid van de gemeente vallen. Splinter wil dat dit op Rijksniveau wordt geëvalueerd en centrale regie wordt heroverwogen. Tot die tijd heeft de gemeente Woerden de zware taak om dit voor alle inwoners van de gemeente Woerden die aanspraak maken op deze en andere zorgvoorzieningen, de beste zorg krijgen. Splinter houdt nauwlettend de vinger aan de pols en zal het gemeentebestuur waar nodig bijsturen in de uitvoering van deze zorgtaken.

Complexe zorg vraagt van zorgmedewerkers nauwe samenwerking met cliënten en hun naasten, met zorgprofessionals in andere disciplines en ook met de gemeente, de wijkagent of de woningcorporatie. Informatie-uitwisseling is cruciaal. Wijkverpleegkundigen kunnen vaak door tijdgebrek niet deelnemen aan dit soort overleggen, terwijl zij juist worden ingezet in de vaak complexe zorgsituaties omdat er te weinig personeel is. Splinter wil dat de gemeente Woerden het voortouw neemt om hier oplossingen voor te vinden.

Splinter wil meer wijkverpleegkundigen. Dit is nodig omdat mensen steeds langer thuis blijven wonen. De regeldruk moet worden verminderd en de tijdsdruk om snel binnen bepaalde tijd zorg te verlenen moet verdwijnen. De wijkverpleegkundigen moeten weer de tijd krijgen om zorg te verlenen op een wijze die recht doet aan de patiënt én aan de toewijding van de wijkverpleegkundige.

Maar liefst 1 op de 10 vrouwen in Nederland heeft door armoede weleens problemen om aan maandverband of tampons te komen. Dit komt voornamelijk voor bij vrouwen die afhankelijk zijn van de voedselbank, dak- en thuislozen en ongedocumenteerden. In navolging van de gemeente Utrecht moet de gemeente Woerden een structurele oplossing bedenken voor de menstruatie-armoede.

Marktwerking in de zorg wordt tegengegaan en zo mogelijk teruggedraaid. Hoog kwalitatieve, toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen is een overheidstaak en die mag niet overgelaten worden aan de grillen van de marktwerking.

Mantelzorgers: gewaardeerd en ontlast

In de gemeente Woerden zijn vele mantelzorgers. Dé mantelzorger bestaat niet. Er zijn veel verschillende mantelzorgers. Het is belangrijk dat de behoeften en ondersteuning goed in kaart wordt gebracht zodat maatwerk geleverd kan worden. De informele zorg die mantelzorgers leveren is onmisbaar en ontziet de gezondheidszorg aanzienlijk en dient erkend te worden.

Mantelzorgers mogen geen gezondheids- en financiële problemen krijgen door hun zorgtaak. Splinter komt voor hen op.

Een mantelzorger wordt gezien als een volwaardig partner in de zorg.

Het landelijke benodigde budget voor de algehele ondersteuning van mantelzorgers voor gemeenten moet in kaart gebracht worden. De gemeente Woerden doet daarvoor een oproep bij Rijksoverheid.

Respijtzorg is het tijdelijk overdragen van de zorg, zodat mantelzorgers tijd naast zorgen hebben voor andere belangrijke dingen in het leven. Zoals werk, studie, gezin, familie, vrienden en ontspanning. Splinter wil dat respijtzorg preventief wordt ingezet om mantelzorgers te ontzien. Respijtzorg mag niet overschaduwd worden door stress van het geregel. Mantelzorgers kunnen daarom zelf bepalen hoe ze het respijtzorgbudget inzetten en hoeven hier geen lastige procedures voor te starten. Een mantelzorgverklaring is afdoende om het aan te vragen.

De gemeente Woerden dient mantelzorgers te ondersteunen en proactief te wijzen op alle ontzorgmogelijkheden die er zijn. Zoals respijtzorg, casemanagers, cliëntondersteuners, mantelzorgmakelaars en financiële/fiscale regelingen.

Informele en formele zorg moeten elkaar gaan ondersteunen. Formele zorg krijgt een meer ondersteunende rol en informele zorg een uitvoerende rol.

Gemeente Woerden start een kwalitatief behoeftenonderzoek om in kaart te brengen hoe mantelzorgers het beste ondersteund kunnen worden. Het onderzoek moet zich richten op zowel de individuele behoeften als op regiobeelden. Daarmee kan in kaart worden gebracht waar knelpunten rondom mantelzorg het grootst zijn: wat betekent dat voor de opgave voor de regio? En hoe kunnen mantelzorgers in de regio’s preventief ondersteund worden, zodat overbelasting wordt voorkomen? Is een brede basis van preventie, ondersteuning en zorg in de regio op orde of niet? Hoe is de ondersteuning van mantelzorgers lokaal georganiseerd (samenwerking tussen zorg en welzijn)? Is de ondersteuning van goede kwaliteit en weten mantelzorgers de weg?

De wachttijd voor het behandelen van de aanvraag van ondersteuning vanuit een zorg/respijtbudget of ondersteunde middelen mag niet langer zijn dan maximaal 2 weken.

Er komt ondersteuning voor de jonge mantelzorger. Minderjarige kinderen die mantelzorgtaken uitvoeren worden zo snel mogelijk daarin ontlast en ondersteund. Gezinnen waar kinderen zorgtaken hebben, krijgen voorrang bij aanmelding van een zorgvraag. Er komt erkenning voor de situatie van broers en zussen van zorgkinderen. Op school komt er ondersteuning en begrip voor hun positie.

Mantelzorgwoningen worden vergunningsvrij gehouden. Zo wordt het makkelijk om bijvoorbeeld mantelzorgwoningen bij te bouwen op eigen terrein. In de gebiedsontwikkeling worden locaties aangewezen met een maatschappelijke bestemming die specifiek bestemd zijn voor mantelwoonzorgvormen.

Mantelouders: ondersteund en erkend

Splinter wil dat er meer aandacht, erkenning en ondersteuning komt voor mantelouders (ook bekend als zorgouders). Mantelouders zijn ouders van zorgintensieve kinderen: kinderen met een verstandelijke of lichamelijke beperking, een chronische of progressieve ziekte, intensieve kindzorg en gedragsproblematiek (zoals autisme). Splinter ziet dat mantelouders specifieke behoeften hebben en neemt daarom deze groep apart op in zijn programma. Tevens gelden voor mantelouders ook de algemene mantelzorgpunten.

Een mantelouder wordt gezien als een volwaardig partner in de zorg.

Ontzorgprocessen worden automatisch door de gemeente Woerden in gang gezet. Tweede kinderbijslag wordt automatisch aangevraagd door de gemeente/CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) zodra het duidelijk wordt dat een kind lange tijd zorg nodig heeft. Indien een kind tweede kinderbijslag krijgt, dan wordt de extra kindertoeslag ook automatisch aangevraagd. Vergoeding van luiers et cetera.

De gemeente Woerden neemt het initiatief om met naburige gemeenten een samenwerkingsverband te vormen, waarbij geleerd kan worden van elkaar. Door deze samenwerkingsverbanden wordt het makkelijker voor mantelouders om zorg voor hun kind bij buurtgemeenten in te kopen.

Wanneer een kind een complexe zorgvraag heeft en niet duidelijk is op welk zorgbudget het kind aanspraak kan maken, zorgt de gemeente Woerden dat er gebruik kan worden gemaakt van een tijdelijk overbruggingsbudget. De (wacht)tijd om tot een diagnose te komen mag geen reden zijn dat een kind geen aanspraak op zorgbudget kan maken.

Indien de gemeente Woerden een zorgaanvraag voor maatwerk afwijst, zijn zij verplicht met een passend alternatief te komen.

De gemeente Woerden wordt verplicht om inzage te geven in besluitvorming rondom het aanvragen van zorgbudget en/of mantelzorgondersteuning. Indien ouders naar de rechter moeten en deze hen gelijk geeft, dan zijn de proceskosten voor de gemeente.

Het pgb (persoonsgebonden budget) is een belangrijk middel voor mantelouders om regie over de zorg te houden. Het pgb moet altijd gebruikt kunnen worden voor uitbetaling van informele zorgverleners, dus ook uitbetaling van de zorg door de mantelouders.

Ouders van kinderen die zorg nodig hebben, krijgen te maken met het krijgen van budget bij verschillende budgetverstrekkers en een wirwar van regels. De regelgeving moet vereenvoudigd worden. Een goed leven voor het kind moet voorop komen te staan en niet het risico op fraude.

Respijtzorg wordt preventief ingezet om mantelouders te ontzien. Respijtzorg mag niet overschaduwd worden door stress van het geregel. Mantelouders kunnen daarom zelf bepalen hoe ze het respijtzorgbudget inzetten en hoeven hier geen lastige procedures voor te starten. Een mantelzorgverklaring is afdoende om het aan te vragen. De gemeente Woerden draagt daar zorg voor.