MOBILITEIT

Een duurzame revolutie

De manier waarop we ons verplaatsen, van het ene punt naar het andere, ondergaat een ingrijpende verandering. Deze transformatie heeft niet alleen betrekking op de manier waarop we reizen, maar belicht ook cruciale aspecten zoals klimaatverandering, stijgende energiekosten, hybride werken, en de verschuiving van fossiele brandstoffen naar elektrisch rijden. Het vormt een nieuw evenwicht tussen de behoeften van individuele burgers, bedrijven en de overheid.

In de afgelopen decennia domineerde de auto aangedreven door fossiele brandstoffen onze mobiliteitskeuzes. Echter, wereldwijd wordt deze benadering als onhoudbaar beschouwd, zowel in ecologische als sociale termen. Mobiliteit is diep verweven met onze samenleving en dagelijks leven, en daarom staan we voor belangrijke beslissingen: hoe kunnen we de positieve effecten van mobiliteit behouden en tegelijkertijd de negatieve impact minimaliseren?

Onze maatschappij lijkt altijd gericht op snelheid: sneller van A naar B. Maar brengt deze snelheid daadwerkelijk versnelling? Of zijn we eigenlijk net zo lang onderweg, maar leggen we steeds grotere afstanden af, omdat we verder van ons werk wonen, kleine lokale faciliteiten verdwijnen, en we onze voorkeur geven aan grotere winkels en ziekenhuizen?

Mobiliteitsarmoede is een zorgwekkende realiteit voor steeds meer mensen in onze samenleving, die geen toegang hebben tot een auto of de financiële middelen missen voor dure treinkaartjes. Voor deze mensen, soms wonend in kleine gemeenschappen waar lokale voorzieningen zijn verdwenen, kan mobiliteitsarmoede leiden tot belemmeringen in hun dagelijks leven en participatie in de samenleving.

Daarom is het cruciaal om te luisteren naar de behoeften van onze burgers en samen te werken aan betere mobiliteit. Splinter zet in op participatie van burgers en de inzet van kennis en expertise van bedrijven, met een leidende rol voor de overheid als beheerder en bewaker van de kwaliteit.

De toekomst van mobiliteit in Nederland staat wat Splinter betreft in het teken van veiligheid, duurzaamheid en rechtvaardigheid. Er moet veel gedaan worden om de noodzakelijke veranderingen in gang te zetten, en Splinter gaat daarmee voortvarend aan de slag.

Openbaar Vervoer

Toegankelijkheid en betaalbaarheid voor iedereen, ongeacht waar iemand woont of eventuele beperkingen. Verbeterde aansluitingen tussen verschillende vormen van openbaar vervoer, comfortabele reisomstandigheden en aandacht voor de zakelijke reiziger.

Reizen met het OV moet betaalbaar zijn voor iedereen, zeker gezien de hoge brandstofprijzen en het vervallen van de tijdelijke accijnsverlaging. Daarom wil Splinter net als in Duitsland een OV-maandabonnement van € 49,- dat geldt voor stad- en streekvervoer rondom de eigen woonplaats en treinreizen tot 60 km buiten de eigen woonplaats.

Voor mensen met een laag inkomen, waarvoor autorijden steeds vaker te duur is, komt er een speciaal gesubsidieerd gezinsabonnement.

OV moet voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn, ook voor wie in een kleine kern woont of voor mensen met een lichamelijke beperking. Treinstations moeten zonder uitzondering toegankelijk zijn voor ouderen, mensen met een beperking en fietsers.
Verschillende vormen van OV moeten goed op elkaar aansluiten zodat het reizen met het OV ook wat betreft reistijd een steeds beter alternatief voor de auto wordt.

Reizen met het OV moet comfortabel zijn en aansluiten op de behoeften van de zakelijke reiziger, met vergader- en werkfaciliteiten op knooppuntstations en treinstellen die beschikken over WC’s, voldoende stopcontacten en oplaadpunten en gratis draadloos beveiligd internet.
De OV-fiets en OV-elektrische scooter worden op meer plaatsen beschikbaar. Het gebruik ervan voor abonnementhouders is gratis.
Nederland zet zich in Europa in voor betrouwbare, betaalbare, comfortabele en snelle OV-verbindingen. De hogesnelheidsverbindingen tussen belangrijke steden in Europa moeten verbeterd en uitgebreid worden, zodat het een goed alternatief is voor vliegverkeer over kortere afstanden tussen steden.

Auto

Bevordering van alternatieve vervoersvormen in kleine gemeenschappen, eerlijke kilometerheffing, en fiscale stimulansen voor elektrische auto's. Het verlengen van de lage bijtelling voor duurzame leaseauto's en maatregelen om de snelheid op wegen te verlagen voor veiligheid en milieu.

In kleine kernen en krimpregio’s moet fors geïnvesteerd worden in beter openbaar vervoer en alternatieve vormen van vervoer, zodat mensen minder afhankelijk worden van hun auto.
Er wordt een eerlijke kilometerheffing ingevoerd. Auto’s dragen op basis van het aantal gereden kilometers, binnen of buiten de spits, bij aan het onderhoud en de aanleg van infrastructuur. Hierbij tellen kilometers die gereden worden in dunbevolkte gebieden niet mee.
De registratie voor kilometerheffing alleen op basis van de kilometerstand is een slecht idee. Dit systeem werkt fraude en ontwijking in de hand, bijvoorbeeld door het terugzetten van de kilometerteller of het simpelweg niet laten registreren van de kilometerstand. Daarnaast worden op deze manier ook onterecht vakantiekilometers in het buitenland meegeteld voor de Nederlandse kilometer, waarover in sommige gevallen dan een dubbele heffing plaatsvindt: namelijk door tol in het buitenland te betalen en kilometerheffing in Nederland.
De registratie voor de kilometerheffing kan heel eenvoudig plaatsvinden via de zogenaamde tolbadges die al jaren in Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal worden gebruikt. Deze badges zijn gekoppeld aan het kenteken van de auto. Via dit systeem kunnen heel eenvoudig en met inachtneming van de privacy alle ritten van de betreffende auto worden geregistreerd. De kentekenhouder krijgt maandelijks een overzicht van de gereden kilometers en kan dit in een eigen online omgeving ook controleren. Het systeem is daarmee transparant en bestand tegen fraude.
Via een investeringsfonds kunnen de opbrengsten van de kilometerheffing worden ingezet voor het ontwikkelen van duurzame mobiliteit, innovatie en het uitrollen van een gemeenschappelijke infrastructuur.
Volledig elektrische auto’s en auto’s die op waterstof rijden worden fiscaal weer aantrekkelijker gemaakt. Niet alleen voor de zakelijke rijder, maar ook voor particulieren. Ook particulieren met een kleiner budget zouden voordelig moeten kunnen overstappen naar duurzamere auto’s. Hybride auto’s worden door Splinter niet gezien als duurzame auto’s aangezien die voor het grootste gedeelte nog steeds gebruik maken van een verbrandingsmotor.
Elektrische auto’s en auto’s op waterstof vallen net als dieselauto’s nu in een speciale categorie voor de wegenbelasting. De plannen om de wegenbelasting vooral te berekenen op basis van gewicht zijn extreem nadelig voor bezitters van elektrische auto’s die door de grote accu’s veel zwaarder zijn dan vergelijkbare brandstofauto’s. Er moet dan ook een korting plaatsvinden op basis van de bespaarde CO2-uitstoot van deze auto’s ten opzichte van een vergelijkbare brandstofauto.
Splinter wil dat hybride en elektrische leaseauto’s ook na vijf jaar aantrekkelijk blijven voor de Nederlandse autorijder. Duurzame leaseauto’s mogen aan het einde van de contractperiode niet massaal geëxporteerd worden naar het buitenland, maar moeten voor de Nederlandse markt beschikbaar blijven. We willen dat de lage bijtelling voor 60 maanden leasetermijn verlengd wordt naar 120 maanden, zodat het aantrekkelijk blijft om elektrische leaseauto’s na vijf jaar te blijven leasen of als occasion te leasen.
Om elektrisch rijden verder te stimuleren mogen er vanaf 2025 alleen nog maar elektrische auto’s zakelijk gereden worden. Voor zakelijke rijders en mensen met een leaseauto zijn de aanschafprijs en kosten minder bepalend dan voor particulieren. Het rijbereik van elektrische auto’s, de laadsnelheid en de laadinfrastructuur in ons land zijn inmiddels ook geen belemmering meer voor de zakelijke automobilist.
De maximumsnelheid op snelwegen blijft 100 km per uur, op ringwegen 80 km per uur en in het centrum 30 km per uur. In natuurgebieden gelden nachtelijke snelheidsbeperkingen voor de veiligheid van mens en dier. Om aanrijdingen met wild te voorkomen, wordt er ingezet op wildpassages en slimme wildsignalering.
Meer asfalt zorgt niet voor een afname van files. Wel moet er ingezet worden op veilige wegen en onderhoud waar nodig. Splinter pleit voor andere manieren om het fileprobleem op te lossen: ook buiten coronatijd deeltijd-thuiswerken stimuleren en het mogelijk maken voor werknemers om de eerste uren thuis te werken en buiten de spits naar kantoor te komen.
De A27 bij Amelisweerd mag niet worden verbreed. Amelisweerd is een belangrijk natuurgebied dat niet nog verder mag worden aangetast.
Verduurzaming van het goederenvervoer door de stad is een prioriteit om stadsinfarcten tegen te gaan. Hiervoor moet zoveel mogelijk worden omgeschakeld naar elektrisch vervoer, waarbij er buiten de stad hubs kunnen komen om goederen over te zetten in kleine elektrisch aangedreven busjes of bestelauto’s. Elektrisch goederenvervoer kan in steden ook een ontheffing krijgen om over busbanen te rijden om de verkeersdruk beter te spreiden.

Leefomgeving en Openbare Ruimte

Splinter wil investeringen in gebiedsontwikkeling die het openbaar vervoer en fietsen als volwaardige alternatieven voor de auto bevorderen. Daarnaast wil Splinter het stimuleren van duurzaam vervoer in al zijn vormen en een verbetering van de rol van actieve mobiliteit, inclusief participatie van alle doelgroepen.

Er wordt geïnvesteerd in gebiedsontwikkeling waarbij het openbaar vervoer in combinatie met de fiets zorgt voor een volwaardig alternatief voor de (eigen) auto, zowel op korte als op de lange afstanden. We stimuleren alle vormen van duurzaam vervoer.
Splinter wil de rol van actieve mobiliteit verbeteren, zoals de voetganger en de fiets in het totale mobiliteitssysteem en participatie van alle doelgroepen. Daarmee wordt inclusiviteit in mobiliteit bevorderd. Bewoners gaan meebeslissen over de inrichting van de openbare ruimte en het veilig gebruik van (hun eigen) mobiliteitsdata.
Leefgebieden worden zo veel mogelijk vrijgehouden van zware voertuigen en snelheden worden via fysieke en digitale mogelijkheden laag gehouden: ten bate van de veiligheid, betere luchtkwaliteit, minder geluidsoverlast en minder files.
Verstedelijking & mobiliteit worden gekoppeld door onder meer in te zetten op 15-minuten-leefomgevingen. Dit betekent dat we streven naar een supermarkt, park, bibliotheek, café of restaurant en openbare werkplek binnen 15 minuten lopen of fietsen.

Fiets

Splinter wil meer investeringen in veilige fietspaden, onder andere door milieuvriendelijke fietspadverlichting. Daarnaast wil Splinter een herwaardering van fietsen als vervoersmiddel, inclusief fiscale voordelen voor de fiets van de zaak.

Investeren in aanleg en onderhoud van veilige fietspaden, fietssnelwegen en extra (bewaakte) fietsparkeerplekken in stadcentra. Verkeerslichten worden zo afgesteld dat fietsers en het openbaar vervoer eerder groen licht krijgen en voorrang krijgen wanneer het regent. Het aantal zogenoemde ‘fietssnelwegen’ op drukkere woon-werk of schoolroutes wordt uitgebreid en waar mogelijk worden via tunnels of fietsviaducten kruisingen met autoverkeer vermeden, ook omwille van veiligheid en een betere doorstroming.
De fiets van de zaak wordt weer fiscaal aantrekkelijk gemaakt. Ook buiten eventuele persoonlijke keuzebudgetten of werkkostenregelingen moet het voor werknemers mogelijk worden gemaakt om fiscaal voordelig een fiets aan te schaffen voor woon-werk verkeer.

Fietstunnels worden veiliger gemaakt met betere verlichting.

Er wordt meer ingezet op milieuvriendelijke dynamische fietspadverlichting, waarbij de belangen van fietsers en de natuur worden verenigd. Hierbij beweegt de verlichting met de fietser mee en wordt het achter de fietser weer gedimd door middel van sensoren.

Luchtvaart

Splinter staat voor stimulering van het openbaar vervoer als alternatief voor korte afstandsvluchten, invoering van een vliegtaks, en afschaffing van belastingvoordelen voor de luchtvaart. Splinter wil geen nieuwe luchthavens zoals Lelystad Airport en legt in het goederenvervoer de nadruk op duurzaamheid.

Enerzijds maken we van het OV een serieuze, betaalbare en betrouwbare optie om te stimuleren dat mensen ook bij grensoverschrijdende mobiliteit kiezen voor het OV in plaats van het vliegtuig. Internationale treinreizen worden goedkoper, sneller en comfortabeler. Anderzijds maken we vliegen op korte afstanden minder aantrekkelijk door het invoeren van een vliegtaks.
Belastingvoordelen voor het vliegverkeer, zoals vrijstellingen van BTW en accijnzen op kerosine, worden afgeschaft. Deze milieuvervuilende subsidie kost de belastingbetaler ieder jaar miljarden euro’s en dat geld hebben we hard nodig voor andere zaken in ons land.

Investeringen in alternatieve brandstoffen zoals biofuels of zelfs elektrisch vliegen moeten wel worden gestimuleerd. Dit kan deels gefinancierd worden door de ontvangen BTW en accijnzen op kerosine. Luchtvaartmaatschappijen die voor een aanzienlijk deel al van biofuels gebruikmaken kunnen een accijnskorting krijgen afhankelijk van het percentage biobrandstof. Zo wordt duurzamer vliegen gestimuleerd.
Lelystad Airport gaat niet open voor commercieel vliegverkeer zoals chartervluchten. Deze vluchten veroorzaken geluidsoverlast, schade aan de volksgezondheid en grotere kans op gevaarlijke botsingen met overvliegende vogels. De nabijgelegen natuurgebieden, waaronder de Oostvaardersplassen, zijn vogelrijk.
Andere luchthavens zoals Rotterdam Airport of Eindhoven Airport worden niet uitgebreid en er worden geen nieuwe vliegvelden aangelegd.
Schiphol moet krimpen om de geluidsoverlast voor omwonenden zoveel mogelijk te beperken. Het aantal vliegbewegingen mag in 2024 nog maximaal 460.000 bedragen, waarbij een extra voorwaarde geldt dat deze niet mogen worden uitgevoerd door grotere, minder stille vliegtuigen. Dit zou namelijk de verminderde geluidsoverlast tenietdoen.

Verder komt er een verbod op nachtvluchten tussen 23.00 uur en 07:00 en een totaal vliegverbod tussen 00:00 en 05:00 uur. Tussen 05:00 en 06:00 uur mogen er alleen vliegtuigen landen. Privéjets mogen na 2024 niet meer op Schiphol vliegen. Vliegverkeer van politie, ambulances en kustwacht zijn uitgezonderd van de vliegverboden. Het regeringstoestel heeft hier een voorbeeldfunctie en dient zich wel te houden aan de vliegtijden.

Kleine Binnenvaart

Splinter wil de binnenvaartsector ondersteunen met eerlijke budgetverdeling en aanpassingen aan de regelgeving. Daarnaast wil Splinter verbetering van ligplaatsen, beveiliging en een betere afstemming van vaarsnelheden. Ook het waarborgen van de privacy binnen de binnenvaart en het stimuleren van duurzaamheid binnen de sector, staan bij Splinter centraal.

Wie aan Nederland denkt, denkt aan water. Wij hebben in ons land zo’n 5.000 kilometer vaarweg. En dat geeft ons een unieke kans om transport duurzaam via het water te vervoeren. Nederland is de trotse bezitter van de grootste binnenvaartvloot van Europa. Wij gaan echter slecht om met onze binnenvaartschippers. Onnodige regelgeving werkt de kleine binnenvaart zo tegen, dat het voortbestaan onzeker is. De binnenvaartsector wordt bedreigd door de slechte marktpositie, onnodige regelgeving, hoge kosten voor vergroening en het verdwijnen van ligplaatsen.

Veel kleine schepen (kleiner dan 1.500 ton) zullen na 2025 verdwenen zijn. Dat mag niet gebeuren. Aan de binnenvaartsector moet een duurzaam toekomstperspectief geboden worden. Splinter steunt de Nederlandse binnenvaart.

De binnenvaart vervoert 35% van het transportvolume in Nederland, maar krijgt slechts 7% van het begrotingsbudget. Het achterstallig onderhoud en het gebrek aan ligplaatsen blokkeert de binnenvaart. Splinter pleit voor een eerlijke verdeelsleutel voor de infrastructuur.

De diversiteit van de Nederlandse binnenvaartvloot dient gewaarborgd te worden door rekening te houden met de (on)mogelijkheden van de (verschillende type) binnenvaartschepen.
De overheid dient te zorgen voor een transparante markt.

Het ligplaatsbeleid moet worden aangepast aan de behoefte van de schippers. Op strategische plekken moeten ligplaatsen worden gecreëerd waar schepen voor langere tijd met de juiste voorzieningen kunnen blijven. Daarnaast moeten de bestaande ligplaatsen beter beveiligd worden, omdat het bij sommige ligplaatsen te onveilig is om van boord te gaan. De veiligheid van schepen en de opvarenden moet een prioriteit worden in de gemeenten waartoe de ligplaatsen behoren. Vaarsnelheden rond ligplaatsen moeten worden verlaagd tot maximaal 12 km per uur.
Aan de binnenvaart worden onevenredig veel (CCR-)eisen opgelegd. Dit moet stoppen en bestaande eisen moeten tegen het licht worden gehouden qua noodzaak, doelmatigheid, haalbaarheid en betaalbaarheid. Regelgeving die deze toets niet doorstaat moet worden geschrapt. Bij het CCR/CESNI moet er gepleit worden voor het her-instellen van de crisishardheidsclausule. De problemen bestonden al vóór de coronacrisis. Nu is extra coulance nodig om de binnenvaart een overlevingskans te geven.

De nieuwbouweisen aan bestaande schepen gebouwd vóór 1976 worden alleen van toepassing verklaard bij nieuw-, ver- of ombouw van een schip.
Vergroenen is heel belangrijk, ook voor de binnenvaart, maar Splinter begrijpt dat de binnenvaart nu eerst bezig is met overleven. Subsidies om te vergroenen gaan op dit moment vooral naar de zeevaart en niet naar de binnenvaart. Ook raakt een gelijk speelveld verder uit het zicht. Splinter steunt de binnenvaart in een pas op de plaats. Gezien de noodzakelijke modal shift en het transportvolume dat duurzamer over water dan over de weg kan worden vervoerd, wil Splinter dat er voor de binnenvaart coulant wordt omgegaan met regels rondom de stikstofproblematiek.
De privacy van de binnenvaart moeten worden gewaarborgd. Het gebruik van drones, waarmee de overheid binnenvaartschepen volgt, moet worden afgeschaft.

De toekomst van de mobiliteit in Nederland is een ambitieuze reis naar een duurzaam, efficiënt en rechtvaardig mobiliteitssysteem. Splinter zet zich in om deze visie werkelijkheid te maken, waarbij de behoeften van de burgers altijd centraal staan. Samen bouwen we aan een mobiliteitssysteem dat niet alleen voorziet in onze behoeften, maar ook onze planeet en onze toekomst beschermt.

mobi1

mobi2

mobi3

mobi4

mobi5

mobi6